De tempel van Angkor Wat (Wiki/ B.Tørrissen)
De tempel van Angkor Wat in Cambodja is één van de meest indrukwekkende plaatsen op onze planeet. De ondergang van de stad Angkor spreekt dan ook tot de verbeelding. Waarschijnlijk was droogte de nekslag.
Vroege megastad
Angkor werd gesticht in de negende eeuw. Het was de hoofstad van het Khmer-rijk, dat bijna 500 jaar lang een belangrijke macht was in Zuidoost-Azië. Angkor had een oppervlakte van wel 1000 vierkante kilometer. Daarmee was het waarschijnlijk de grootste pre-industriële stad. Ter vergelijking: de gemeente Amsterdam neemt zo’n 220 vierkante kilometer in beslag.
Lange droogte
De val van het enorme Khmer-rijk in de 14e en 15e eeuw had (uiteraard) meerdere oorzaken. Oorlog en uitputting van landbouwgrond zijn er mogelijk twee. Maar recent onderzoek toont aan dat droogte ook een zeer belangrijke rol speelde. Boomringen uit Vietnam wijzen erop dat de regio lange perioden van droogte kende, met tussendoor erg zware moessonregens. Helemaal nieuw is dit idee niet, maar onderzoekers van de universiteit van Cambridge hebben meer bewijsmateriaal gevonden.
Uitgebreid waternetwerk
Angkor had een uitgebreid netwerk van kanalen, grachten en reservoirs om het water van zomermoessons op te vangen. Daarmee konden de rijstvelden bevochtigd worden in tijden van droogte. Wetenschappers analyseerden de bodem van een van de reservoirs, om erachter te komen hoe de Khmer met hun water omsprongen. Het sediment dat ze verzamelden kwam uit het grootste reservoir. Daar paste maar liefst 53 miljoen kubieke meter water in. Je zou er de bouwstenen van de Piramide van Cheops twintig keer in kwijt kunnen.
Fatale verandering
Via het sediment leidden de onderzoekers een klimaatgeschiedenis van 1000 jaar af. Ze zagen dat er tijdens de val van het rijk 90 procent minder sediment in het water terechtkwam dan daarvoor. Omdat sediment door stromend water wordt vervoerd, geeft dat aan dat de hoeveelheid water afnam. De snelle en hevige verandering van het klimaat was waarschijnlijk te heftig voor het watersysteem van de Khmer. Lang voor de Khmer hadden ook de Maya’s grote problemen met droogte. Kijkend naar de geschiedenis lijkt het dus verstandig om klimaatverandering zeer serieus te nemen.
Lees ook:‘Hasselhoff-krab’ en andere bizarre dieren ontdekt bij Zuidpool
Lees ook:Maya’s veroorzaakten mogelijk eigen ondergang
Lees ook:‘Bruggen’ gevonden bij diepste punt van de oceaan
Lees ook:Rovende megagarnaal kon uitstekend zien
Lees ook:Nieuwe aanwijzingen voor oceaan op Mars