Beeld: Katrina Kenny/University of Adelaide
Het eerste grote roofdier was een enorme garnaal met goed zicht. Dit beest maakte een half miljard jaar geleden de zee onveilig.
Het is één van de oudste dieren met samengestelde ogen, die we nu nog terugzien bij insecten en schaaldieren. Met zijn lengte van 90-200 centimeter was Anomalocaris de grootste waterbewoner in de Cambrische periode. Met grote klauwen kon de jager zijn prooi naar zijn mond trekken.
Ogen gevonden
Fossielen van Anomalocaris zijn al vaker gevonden, maar op het Australische Kangaroo Island zijn onlangs zeer goed bewaarde ogen gevonden. Ze zijn maar liefst 515 miljoen jaar oud. Volgens paleontologen kon de oeroude jager beter zien dan de meeste insecten en schaaldieren van vandaag. Daarmee is meteen verklaard hoe het bizar uitziende dier zijn prooi vond.
Zijn tijd ver vooruit
De ogen zaten op steeltjes aan het garnalenhoofd en hadden een diameter van 2 tot 3 centimeter, ongeveer zo groot als een olijf. Ze waren bedekt met zo’m 16.000 lenzen. Ter vergelijking: de moderne huisvlieg heeft maar 3000 lenzen per oog. Waarschijnlijk ging Anomalocaris in bovenste, goed verlichte lagen van de oceaan op zoek naar eten. Om gebruik te maken van zijn goede ogen had het dier waarschijnlijk ook relatief goed ontwikkelde hersens.
Toch niet zo eng?
Het dieet van Anomalocaris wordt betwist. Mogelijk waren trilobieten zijn prooi. Dat idee is gebaseerd op bijtafdrukken en verwondingen van trilobieten die in dezelfde periode leefden. Maar volgens een computersimulatie was deze schrik van de zee niet eens in staat om hard voedsel te eten. Een theorie is dat de schaal van de prooidieren, door de dreiging van de reuzengarnaal, snel evolueerde tot harder materiaal. De grote rover zelf was niet indrukwekkend bepantserd. Hij had waarschijnlijk ongeveer dezelfde buitenkant als de grote garnalen die nu rondzwemmen. Ongeveer 480 miljoen jaar geleden kwam een einde aan het succes van Anomalocaris.
Lees ook:Kakkerlak verslaat sprinkhaan
Lees ook:Oude munt voor seks gevonden in Londen
Lees ook:‘Bruggen’ gevonden bij diepste punt van de oceaan
Lees ook:Angkor verloor gevecht tegen droogte
Lees ook:Nieuwe aanwijzingen voor oceaan op Mars